UOKiK zmienia praktykę prowadzenia przeszukań informatycznych nośników danych
Utrwalona praktyka prowadzenia przeszukań przez UOKiK polegająca na kopiowaniu całej zawartości dysków twardych komputerów przedsiębiorców, a następnie analizowaniu kopii tych danych poza siedzibą przedsiębiorcy i bez udziału pełnomocnika została zakwestionowana. „Tylko sporządzenie kopii z poszczególnych i konkretnych dowodów (plików) znajdujących się na informatycznych nośnikach danych stwarza dla przedsiębiorcy gwarancje ochrony jego prawa do prywatności, które nie są iluzoryczne.” – orzekł SOKiK.
Kancelaria Modzelewska&Paśnik uzyskała precedensowe orzeczenie w przedmiocie rozstrzygnięcia zażalenia na czynności przeszukania (postanowienie SOKiK z dnia 7 marca 2017 r., sygn. akt XVII Amz 15/17). W tej sprawie w toku postępowania wyjaśniającego prowadzonego przez Prezesa UOKiK przeszukujący skopiowali na nośniki zewnętrzne całą zawartość dysków twardych trzech komputerów oraz całą zawartość poczty elektronicznej przeszukiwanego przedsiębiorcy. Skopiowane dane zostały następnie wyniesione poza siedzibę przedsiębiorcy celem przeszukania ich zawartości.
W zażaleniu podnieśliśmy, że taki sposób prowadzenia przeszukania jest sprzeczny z prawem, ponieważ pozwala na kopiowanie dowodów niezwiązanych z przedmiotem przeszukania, w tym dokumentów zawierających tajemnice prawnie chronione, jak również uniemożliwia przedsiębiorcy udział w czynnościach przeszukania.
SOKiK wprawdzie oddalił wskazane zażalenie jako przedwczesne (tj. uznał, że nie doszło jeszcze do przeglądania treści dysków), ale w uzasadnieniu postanowienia wskazał na wadliwość praktyki Prezesa UOKiK, polegającej na kopiowaniu całych informatycznych nośników informacji należących do przedsiębiorcy i przeszukiwaniu ich w siedzibie organu pod nieobecność przedsiębiorcy. W uzasadnieniu SOKiK wskazał przede wszystkim, że:
1) obowiązujące przepisy ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów nie dają Prezesowi UOKiK prawa do kopiowania i wynoszenia poza siedzibę przedsiębiorcy takich dowodów, które nie są związane z przedmiotem przeszukania, 2) miejscem dokonania przeszukania jest siedziba przedsiębiorcy, 3) czynności przeszukania powinny być dokonywane z poszanowaniem praw przedsiębiorcy (prawa do prywatności i ochrony tajemnic prawnie chronionych), a także 4) Prezes UOKiK powinien umożliwić przedsiębiorcy udział w czynnościach przeszukania.
Skutkiem opisanego powyżej rozstrzygnięcia jest zmiana praktyki Prezesa UOKiK w zakresie przeszukiwania informatycznych nośników danych, o czym szerzej pisze Jarosław Królak w artykule dostępnym pod linkiem: https://www.pb.pl/uokik-ucywilizowal-kontrole-869478
